ZONGULDAK'A DEĞER KATAN SAFRANBOLULULAR(3)
Bu başlık altındaki önceki yazılarımda; Safranbolulu Sadi Yaver Ataman, babası Dr. Ali Yaver Ataman, Prof Dr. Şenol Kuşçu ve Yaşar Urgancıoğlu’na değinmiştik.
Bu son bölümünde ise bilgilerine erişebildiğimiz önemli şahsiyetlerden Tahir Karauğuz ve dayısı Maksud Çivi’yi ele alacağız.
Öncelikle ifade etmeliyim ki, kıymetli bilgileriyle büyük katkı sağlayan Doğu Karaoğuz’a çok teşekkür ediyorum.
İLKLERİN İNSANI TAHİR KARAUĞUZ
Karakullukçuoğlu ailesinden biri olarak, 1898 yılında Safranbolu’da doğdu.
1920 yılında Zonguldak’a geldi.
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Zonguldak’ta kurulması çalışmalarına katıldı.
Kuvay-ı Milliye’nin Zonguldak’ta Askerî Polis Müdürlüğü, Matbuat ve İstihbarat Müdürlüğü görevlerinde bulundu.
Kendisine 1926 yılında kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası verildi.
Elmas ile kömürün karasını birleştirerek “Karaelmas” adını Zonguldak’a kazandıran ilk kişi oldu.
“Zonguldak” adıyla Zonguldak’ta ilk gazeteyi çıkardı.
“Zonguldak Karaelmas” adıyla ilk matbaayı kurdu.
“Karaelmas”, “Türk Kanadı” ve “Doğu” dergilerini; “Zonguldak” gazetesinden başka “Kömür”, “Safranbolu-Karabük”, “Amasra”, “Günün Sesi”, “Işıkveren” gazetelerini; telefon numaraları ve muhtelif bilgileri içeren Zonguldak Kılavuzu’nu çıkardı.
Dâhil olduğu Komisyonla birlikte; maden kömürünün 8 Kasım 1829 tarihinde Uzun Mehmet tarafından keşfedildiğini tespit etti.
1932 yılından itibaren 8 Kasım’ın “Uzun Mehmet Kömür Bayramı” olarak kutlanmasını sağladı.
Zonguldak’ta kültür, sanat ve sosyal alanlarda birçok ilklere imza atan, Milli Mücadele kahramanı, gazeteci, yazar ve şair Tahir Karauğuz, 1982 yılında İstanbul’da yaşamını yitirdi.
İLK TSO BAŞKANI MAKSUT ÇİVİ
Babası Araçlı Şerife Hanım ile babası Safranbolu’nun sayılı ailelerinden Bekir Bey-Hacı Çivici oğullarından Emin Efendi’dir.
Tahir Karauğuz’un dayısıdır.
Zonguldak’ta kömür ocakları işletti.
Madencileri temsilen gittiği İzmir İktisat Kongresi’nde yaptığı açıklamayla havzanın tanınmasında ve sorunların ele alınmasında etkili oldu.
Kuvay-ı Milliye faaliyetlerinde bulundu.
Gazete çıkarma ve matbaa kurma çalışmalarında yeğeni Tahir Karaoğuz’a büyük destek verdi.
1914-1919 yılları arasında Zonguldak Belediye Başkanlığı görevinde bulundu.
1919 yılında Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası’nın kuruculuğunu ve ilk başkanlığını yaptı.
Cemiyet-i Hayriye-i İslamiye cemiyetini kurmak suretiyle cami, yol, mektep ve Belediye gibi işler için akar temin etti.
Şehrin ümran ve irfan olarak gelişmesine büyük ehemmiyet gösteren Maksut Çivi, 1950 yılında hayata veda etti.
Kaynakça:
Karaoğuz, Doğu. “Kuvay-ı Milliye Ruhuyla Bir Ömür” Truva Yayınları, İstanbul 2011
Karaoğuz, Doğu. “Bir Zamanlar Zonguldak”, Çaycuma Belediyesi Kent Kültürü Yayınları. Ankara 2017
https://www.ztso.org.tr/gecmisten-gunumuze-yonetim-kurulu-baskanlarimiz (Erişim21.102025)
