Genel Maden İşçileri Sendikası eski Genel Başkan Danışmanı ve İnanış Gazetesi Yazarı Turhan Oral, Türkiye Taşkömürü Kurumu’na bin işçi alınacağı yönünde yapılan açıklamanın ardından gelişmeleri yorumladı.
Hem kurum yöneticilerinin hem sendikanın kuruma ilk etapta ilk etapta en az 3 bin işçi alınması gerektiği yönündeki görüşlerin aksine bin işçi alınacağı söylemi hayal kırıklığı yaratmıştı.
İŞTE TURHAN ORAL’IN YAZISI
1990 yılından buyana Zonguldak ilinin 629 adımlık tek ana caddesi olan Gazi Paşa’da gezerim.
Bazen öğlen arası, bazen akşam iş çıkışı, emekli olunca da hafta sonları, çoğu zaman eşimle el ele yürüdüm.
Oğlumla el ele gezerken ayaküstü sohbetlerimden sıkılır, elimi çekiştirerek “hadi baba, hadi baba” derdi.
Eşim caddeye çıkarken şart koşar, “Tarı Vapuru gibi olmayalım” derdi.
Tarı Vapuru Zonguldak’ın ilk yıllarında Karadeniz illeri arasında yolcu taşır, her yere uğrar, 6-7 günde Hopa’da Zonguldak’a gelirmiş.
1938 doğumlu kayınvalidemin çocukken yaptığı yolculuk hikayelerini ara sıra dinleriz.
Ben bu caddede hiç anketöre rastlamadım, kime oy vereceğimi söyleyemedim.
HOPA’DAN ZONGULDAK’A!
Zonguldak, 1848 de başlayan kömür üretimiyle mahalle ve ilçe oldu.
Kurtuluş Savaşı sonrasında hızla büyüyerek 1924 yılında Cumhuriyetin ilk ili oldu.
Zonguldak’ta; Hopa’dan Kastamonu’ya tüm Karadeniz illerinden, Edirne’den Kars’a ve Hakkari’den Antalya’ya, Anadolu’nun her ilden insan yaşar.
1990’lı yıllara kadar Emeğin Başkenti sıfatını taşıyan Zonguldak’a, bu yıllardan itibaren Küreselleşme saldırıları başladı.
Kamu ekonomisi ile büyüyen Zonguldak, devlet ekonomiden çekilecek hikayeleri ile küçüldü.
ZONGULDAK TÜRKİYE GİBİ
Ekonomi küçülünce ticaret sıkıştı.
Ticaret sıkıştıkça, ticaret erbabı hemşeri muhabbeti ile müşteri aramaya başladı.
Ekonomi küçüldü, il küçüldü, 9 milletvekili 5’e geriledi.
Dar alanda yapılan hemşeri muhabbetleri siyaset sıkışınca tavan yaptı.
Şimdi tüm partilerde gizli, açık hemşeri örgütlenmeleri var. Zonguldak Türkiye gibi oldu.
20 YILDA 627 BİNLERDEN 588 BİNLERE İNDİ!
Bunu niye yazıyorum, milletvekili aday adaylarının başvurularını yaptığı şu günlerde Zonguldak’ta yapılan kulis faaliyetleri midemi bulandırıyor
Emeğin başkenti Zonguldak’ta emekli sayısı, çalışan sayısını geçti.
Son 20 yılda nüfus 627 binlerden 588 binlere geriledi. Zonguldak’ın nüfusu, Türkiye’nin ortalama nüfus artış hızı kadar artsaydı bugün nüfusumuz 800 binleri bulacaktı.
ROTA DEĞİŞTİ
Göç arttıkça, ticaretin de siyasetin de rotası değişti, kalite düştü.
1990 dan sonra Zonguldak’ta kimin aslen nereli olduğunu öğrenmeye başladık.
Zonguldak’ta siyasetin önde gelenlerinin nereli olduğunu sokakta kime sorsanız bilir, ama mesleğini ya da mezun olduğu okulu sorun, çoğu insan bilmez.
8 BİN 706 KİŞİ AZALDI
Zonguldak’ın varlık sebebi olan Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) çalışan işçi sayısı 1990’da 36 bin civarındaydı.
2002 yılında 15 bin 760, 2023 Mart ayında 7 bin. Son 20 yılda işçi sayısı, yarısından fazla, 8 bin 760 kişi azalmış. TTK’daki memur sayısı da yarı yarıya azalarak 1.175’e gerilemiş.
ANKETLERDE GERİLEDİKÇE SAYI ARTIYOR
Cumhurbaşkanı, Ak Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta satır arasında TTK’ya bin işçi alacaklarını söyledi.
Dikkatinizi çekmiştir, hükümet son aylarda tüm devlet kurumlarına, işçi ve memur alma çalışması başlattı. Cumhur İttifakı anketlerde geriledikçe alınacak işçi-memur sayısı artıyor.
AMASRA FACİASI’NIN TEKRARLARI YAŞANABİLİR
TTK’yı sürünecek hale getiren, Amasra’da işçi açıkları ve yapılmayan yatırımlar nedeniyle 42 kişinin hayatını kaybetmesine sebep olanlar şimdi bin işçiden söz ediyor.
Açıkça görünüyor ki, bu sayı TTK’nın ihtiyacını gidermek ve kurumu yeniden yapılandırmak için belirlenmiş bir sayı değil.
Öyle anlaşılıyor ki, TTK Yönetimi hala norm kadro çalışmasını bitirip, Bakanlıktan işçi talep etmemiş.
NEDEN BİN İŞÇİ?
Peki, Erdoğan, neden sadece bin işçi dedi?
Tabii ki onların da bir hesabı var.
Ak Parti Hükümeti TTK’ya ilk işçi alımını (1.200) 2006 da yaptı. 2007 de seçim vardı.
İkinci alımı 2009 da yaptı (3 bin), 2008’de ekonomik kriz ve AK Parti kapatma davası vardı.
Üçüncü alımı 2018’de açıkladı, 2019’da yaptı (1.500), 2017 referandumunda Zonguldak “Hayır” dedi. 2018 ve 2019’da seçim vardı.
TÜRK İŞ NEREDE?
Ve bu süreçlerin hepsinde, Genel Maden İşçileri Sendikası’nın ve maden işçilerinin sesi gür çıkıyordu.
Mitinglerde ve her türlü etkinlikte siyasete baskı yapılıyordu, Türk-İş de görüşmelere aracılık ediyordu.
Sürecin esas aktörü ise maden işçileri ve Zonguldak halkıydı.
TTK’YA ALINACAK İŞÇİ SAYISI ARTACAK!
Bu tecrübe ile baktığımızda, İktidar TTK için değil, kendi için işçi alıyor ve alım kararını Zonguldak halkının anket sonuçlarına göre veriyor.
Ak Parti Genel Başkanı Erdoğan, TTK’ya bin işçi alımını, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 81 ilde seçimlere kendi partileri ile katılacaklarını açıkladıktan 1 gün sonra söyledi.
Yani MHP bu kararı alınca Cumhur İttifakı’nın Zonguldak’ta 3’cü milletvekili riske girdi.
Eğer MHP’de Yeniden Refah gibi son anda karar değiştirmez ise yani Ak Parti ve MHP Zonguldak’ta seçime ayrı ayrı girerse, TTK’ya alınacak işçi sayısı artacak.
SENDİKA İŞÇİ ALIMINI ISKALARSA!
Sendika ve halen çalışan maden işçileri, toplu iş sözleşmesine odaklanıp işçi alımını ıskalarsa, kulaklarımız Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nda olacak.
Ve tabii ki seçim anketlerine katılacak Zonguldaklıların ne diyeceği önemli.
