Zihninizi Bedeninizi ve Ruhunuzu Canlandırın: Wellness Hakkında Merak Edilen Her Şey
İnsan, hayatı boyunca çeşitli olaylara tanık olur. Tanıklık ettiği her olayın etkisi bilinçaltına işler. Bilinçaltı, bir dehliz gibi insanı mutsuzluğa iten bir iç ses olarak dönem dönem ortaya çıkabilir. Yaratılış gereği insan, mutlu olmayı arzu eder. Mutlu olma, huzurlu hissetme, esenlik kavramlarının yeni dönem karşılığı olarak ‘wellness’ karşımıza çıkmaktadır. Wellness anlamı çeşitli kurumlar tarafından ifade edilmiştir. Wellness nedir diye araştıranlar Dünya Sağlık Örgütü tanımlamaları ile çokça karşılaşır. Genel tanımlamalara uyarak wellness, sağlıklı, iyi, refah ve huzurlu olma hâli olarak tanımlayabiliriz.
Yaşamın hızlı koşturmacası, olumsuzlukları, kaygıları ve ruhsal sıkıntıları beraberinde getirir. Bu nedenle huzurlu ve esenlik içinde olmak için bazı çabaları göstermek gerekmektedir. Tam bu noktada wellness boyutları ile birlikte devreye girer. Bilinçli bir şekilde kişinin zihinsel, fiziksel ve ruhsal olarak yaşam kalitesini yükseltme çabası olarak ifade edilebilir. DSÖ, bu durumu yalnızca hasta olmamak şeklinde değerlendirmez. Hem bedensel hem ruhsal iyi olma durumu olarak ifade eder.
Wellness Ne işe Yarar?
Dr. Halbert Dunn tarafından ilk olarak dile getirilen wellness, 1961 yılında yayınladığı kitabında fiziksel ve ruhsal gelişimsel yaşam süreci şeklinde belirtilir. Wellness Türkçe karşılığı esenlik veya huzurlu yaşam olarak aktarılır. Wellness ne işe yarar diye soracak olursanız 10 maddede wellness şu şekilde aktarılabilir:
- Her şeyden önce sağlıklı yaşam sürmenin tadına varmanızı sağlayacak bir süreç olduğunu bilmeliyiz.
- Hayatı kabul etme ve zorluklara karşı kendinize yetme durumu oluşmasını sağlayan bir yoldur.
- Devamlı gelişime açık, farkındalıkları artıran dönüşüm hareketi şeklinde değerlendirilir.
- Hayatı daha dengeli yaşamanın ve olumsuz dengelerden arınarak yol almanın bir yöntemidir.
- Yaşamdan aldığınız lezzeti artırır, kişisel olarak daha güçlü olabilir ve dinamik bir ruh dünyasına sahip olabilirsiniz.
- Ruhun, aklın ve bedenin birlikte hareket etmesini, yakın olmasını sağlar.
- Wellness faydaları arasında daha anlamlı bir yaşam ve daha motive olma durumları sayılabilir.
- Kararlar alırken farkındalıklı ve sorumluluk bilinciyle hareket etmeyi destekler.
- Olaylara ve durumlara karşı çeşitli açılardan bakma yönünde gelişimi artırır.
- Her şeyden öte wellness bir çabanın ürünüdür.
Wellness Neleri Kapsar?
Wellness çeşitleri olan farklı kaynaklara sahip bir alandır. İnsanın yaşamında olan her alanı etkileyecek bir süreçtir. Bundan dolayı wellness neleri kapsar şeklinde sorulara tam olarak yaşamın bütününü kapsar cevabı uygun olur. Zihinsel bir olgunluğun diğer boyutlarla bütünleşmesiyle sağlıklı yaşam kapısı aralanır. Zihinsel boyut wellness duygusal durumların hareketini bilinçli bir noktaya yönlendiren boyut olarak ifade edilir. Fiziksel boyut wellness bedensel hareketler ile diğer boyutları desteklemektir. Yaratıcı özelliklerin ağırlık kazandığı boyut, düşünsel boyut wellness olarak ifade edilir.
Sosyal boyut wellness güçlü iletişim ve güçlü ilişkileri barındıran bir akış olarak belirtilir. Hayattan memnun olma durumu, ruhsal boyut wellness alanında ortaya çıkartılır. Mesleki boyut wellness kişinin öz değerleriyle mesleğinin uyumlu ve dengeli oluşunun zeminini hazırlar. Çevresel boyut wellness bireyin öz güveninin yüksek olmasının temellerinin inşa edildiği süreç olarak ifade edilir.
Wellness Çeşitleri ve Boyutları
Wellness boyutları değişkenlere sahip, bakış açılarına göre değerlendirilen, kaynaklarının farklı olduğu bütüncül çabalama süreçleridir. Her boyutunun diğer boyutlarla ilişkisi ve diğer boyutlara etkisi bulunur. Bu boyutları başlıklar altında ele alarak içinde barındırdıkları çabalama noktalarını ifade etmeye çalışacağız.
Zihinsel Boyutta Wellness
Entelektüel wellness yahut düşünsel wellness adlarıyla da anılan bu boyut düşüncelerin farkında olma boyutudur.
- En temel ilkelerden biri geçmiş ve gelecek olgularından uzaklaşıp, şimdide yaşamaya gayret etmektir.
- Entelektüel derinliğe erişmek için çabalamak ve gelişim yolunda adımlar atmak önemlidir.
- Ömür boyunca öğrenme ilkesinin farkına varılmalıdır. Öğrenime açık olmak dikkat gerektirir.
- Farkındalık sahibi olmak, yaşama karşı gözlemleme çabasında bulunmak bu boyut için gereklidir.
- Eleştirel bakış açısına sahip olmak için çaba sarf etmek gereklidir.
Duygusal Boyutta Wellness
Duygusal boyut wellness zihinsel sürecin devamı şeklinde değerlendirilebilir.
- Öz değer ve duygular benimsenmeli, önemsenmelidir.
- Saygı kavramı, öz olduğu kadar başkalarının düşünceleri ve duyguları için de geçerli olmalıdır.
- Duyguların yönetimini ılımlı ve olumlu yönde olacak şekilde yapmaya gayret edilmelidir.
- Kararların ve tavırların sorumluluğunu almak önemlidir.
- Kaygılarla ve endişelerle başa çıkmak için çaba sarf edilmelidir.
Ruhsal veya Manevi Boyutta Wellness
Ruhsal boyut wellness yaşamı anlamlandırma çabaları olarak ifade edilir.
- Bireyin yaşamının amacını, anlamını bulması önemli bir noktadır.
- Öz değerler ve inançlarla aynı doğrultuda tavırlar içinde bulunmak gereklidir.
- Yaşama karşı sevgi beslemek önemlidir.
- Her şeyden önce birey kendini tanımalı, kendini sevmelidir.
- Değişimlere karşı uyumlu davranmak için çaba gösterilmelidir.
Sosyal Boyutta Wellness
Sosyal boyut wellness kaliteli ilişkiler kurmaya dönük gayretlerdir.
- En önemli ve en özen isteyen ilişkiler, aile içi ilişkilerdir. Bu noktada aile içinde iyi ilişkiler kurulmalıdır.
- Güven, muhabbet ve dürüstlük ilkelerinin benimsendiği ilişkiler kurmak gereklidir.
- Özgür ve bağımsız birey olma çabası içinde olunmalıdır.
- Empati yetisini geliştirmeye çalışmak önemlidir.
Çevresel Boyutta Wellness
Çevresel boyut wellness yaşamsal gerekliliklerin kaliteli olduğu çevrelerde bulunma durumudur.
- Sağlıklı ve güven duyulan bir yaşam alanı inşa edilmesi gerekir.
- İş ortamının sağlıklı olması önemlidir.
- Doğal kaynaklara ve tabiata yakın olmak dikkate değer noktalardır.
- Temiz hava unsuru çevre açısından göz önünde bulundurulmalıdır.
Mesleki Boyutta Wellness
Mesleki boyut wellness öz değerlerimizle ve kişisel olgularımızla uyumlu bir çalışma hayatına hazırlanma süreci olarak ifade edilebilir.
- Hayat döngümüz, öz değerlerimiz, kişisel farklılıklarımız, mesleğimizle uyumlu olmalıdır.
- Gelişimi destekleyecek işler yapmak önemlidir.
- İş yaşamı ve genel yaşamsal ölçütlerimiz dengede gitmelidir.
- Başarılı olunan, motive olunan işlerde çalışmak dikkate değer noktalardan biridir.
Ekonomik Boyutta Wellness
Ekonomik boyut wellness mesleki boyuta bağlı olabildiği gibi çeşitli etkenlere de bağlı bir boyut olarak ele alınır.
- Finansal kaynakların gelişimi için gayret edilmelidir. Refah bir ekonomik ortam yaşamı ve düşünceleri olumlu yönde etkiler.
- Yalnızca maddi kaygılar ile hareket etmemek gerekir.
- Acil anlar için hazırlıklar yapmak önemlidir.
- Gerçekçi hedefler yönünde ilerlemek daha pozitif ilerlemeyi beraberinde getirir.
Fiziksel Boyutta Wellness
Diğer boyutlarla temel açıdan ilişkili bir boyut olduğundan fiziksel boyut wellness önemlidir.
- Vücudun sağlıklı ve dinç olması için dikkatli beslenilmelidir. Beslenme için çaba göstermek gerekir.
- İhtiyaçlara dönük tüketim gerçekleştirilmelidir.
- Düzenli hareketler yapmak önem arz eder.
- Uykunun kaliteli ve düzenli olması dikkat edilmesi gereken hassasiyetlerden biridir.
- Zararlı ve kötü alışkanlıklara bulaşmamak önemlidir.
- Kilo konusundan dikkat göstermek ve uygun kiloda kalmak için çabalamak gereklidir.
Wellness Eğitmeni
Wellness sürecinde tek başına ilerleyebildiğiniz gibi bir uzmandan destek almak da mümkündür. Bu uzmanlara wellness eğitmeni adı verilir. Wellness danışmanı olarak da bilinen bu uzmanlar, yol gösterici olarak yanınızda yer alır. Wellnes koçu ya da wellness danışmanı bireyin yaşamını, zihin, ruh ve beden üçgeninde değerlendirir. Daha enerji dolu ve heyecanlı bir yaşama sevincine erişmesini sağlar.
Birikim ve donanım isteyen, bilinçli olmayı gerektiren ve ciddi sorumluluk arz eden bir alandır. Bu alanda eğitim almış, belgeli kişiler olmalıdır. Wellness eğitmenliği aktarılması güç olan donanımları aktarmayı gerektirir. Sabırlı ve iletişim gücü yüksek kişilerin daha iyi olduğu bir alan olarak ifade edilebilir.
