Zonguldak Elektrikçiler odası eski başkanı Zonguldak Sevdalısı yazar Ali Kaya son yazısında “Vandallar’ı” işaret etti.
Ali Kaya’nın yazısı şu şekilde
“2011 yılında yayımlanan KARAELMAS KARASEVDAM- Bir Kentin Yaşamından Tanıklıklar kitabımda VANDALLAR ZONGULDAKTA başlıklı bir yazım yer almış.
Yazıda Sevgili Atilla Öksüz’ün Çelikel Lisesinin yakınındaki Eski Öğretmen evinin yer aldığı tarihi binasının yıkılışını eleştiren yazısı ile ilgili olarak;
“Sevgili Atilla boşuna çırpınıyorsun. Yapacak bir şey yok. Bu kent artık bizim değil. Kenti Zonguldaklılar değil Vandallar yönetiyor. Demişim
Aradan 11 yıl geçti. Yönetim hep sağ veya sol rozetli Vandalların elinde kaldı. Sanki gizli bir yerden talimat almışçasına yıkıma devam ediyorlar. Biz “kent hafızası, kent kimliği, tarih..” dedikçe onlar daha da yıkıcı oluyorlar
Bugüne kadar neleri yıktılar, anımsamaya çalışalım;
O güzelim Eski Vilayet Binası, Gümrük Müdürlüğü, İşçi Müdürlüğü, Eski Gazeteciler Lokali, Liman Başkanlığı, Tenehe Mahallesi, Endüstri mirası olarak saklanması gereken lavvuar, Çelikel yanındaki eski Öğretmenevi, Gürol Sineması ve arkasındaki Ahşap Köşk, Tekel Binası, EKİ Polikliniği karşıda çok güzel bir taş bina olan TTK Kırtasiye Ambarı, Kentin ilk çarşısı olan Amele Birliği Pasajı, Aksaray İşhanı,TSO Blnası, PTT taksi girişindeki Özel İdare İşhanı, Acılıktaki Fransız Mezarlığı, EKİ Üzülmez Lojmanları, Lokal ve Kemerbaca tarafında bir zaman Huzurevi olarak kullanılan çok güzel bir bina. Bunlar artık yok
Sadece bunlar mı?
Bahçelievler Beton Evler oldu. Eski Sendika evleri binalarından bir ikisini saklamak bugüne ve yarınlara ulaştırmak kimsenin aklına gelmed,
Kentin çeşitli Yerlerindeki Ahşap köşkler binalar yandı yok oldu
Çıkmaz sokak olan ve gezi alanı olarak kullanılması gereken Liman Caddesine Çocuk Parkı yıkılarak, Adliye Sarayı yapıldı. Yetmedi Nasrettin Hoca’nın Timur’un Fili fıkrası gibi 2. Saray(!) yapıldı
Eski Belediye Binası canlı inşaat müzesi objesi olan ve artık örneği pek olmayan mozaik sıva ile kaplıydı. Bu sıvanın üzeri demir profiller çakılarak granitle kaplandı. Bunu yapan Belediye başkanı “İnşaat Mühendisi” zamanın Mimarlar Odası Başkanı da Belediye Meclis üyesiydi
Sanırım meydanı olmayan tek kent Zonguldak’tır. Meydan için en uygun yer olan Acılık’a Yeni Belediye binası yapıldı
Kent kültürünün oluşmasında çok önemli atkıları olan EKİ Sinemaları yok edildi
Yeni çarşıda BİTPAZARI olarak bilenen yer Antikacılar, sahaflar, sanat işlikleri olarak düzenlenip kentin kültür sanat hayatına katılması gerekirdi. Ama burayı tarumar edip kentin kalbine saplanmış kara saplı bir bıçağa benzeyen “12 Katlı İş Merkezi” dikilerek adeta bizimle alay ettiler.
Bunlar aklımda kalanlar
Biz hayır dedikçe yıktılar Biz kalsın dedikçe yok ettiler
Ve devam ediyorlar. Tek tek yok ederek bize Çin işkencesi yapıyorlar
* *
Aklıma bir şey geldi
Bunların çapları neyin kalması kalmaması gerektiğine yetmiyor Gelin bunlara bir iyilik yapalım
Biz kalanların hepsini gösterelim. Bir seferde yıksınlar. Bu işkence de bitsin
Ben aklıma gelen YIKILACAKLAR listesini yazayım. Siz de eksik kalanları tamamlayın
Şehir merkezinden başlayalım
Lavvuarı’n sap gibi kalmış üç kulesini yıkmakla başlayın. Fevkani köprüsünü yıkarak devam edin. Ankara Köprüsünü de mutlaka yıkın.
Çarşıya gelin; Eski Sümerbank, Ziraat Bankası- İş Bankası binalarını halledin.467 ye çıkan Ahmet Ali Sokağın başında Süleyman Barlı’nın evi, karşısındaki set üstündeki ev, Keresteci Kemal’in bahçesindeki iki köşk ve 467 ucundaki Tahsin Kümesu’nun köşkü mutlaka yıkılmalı
Sendikanın arkasındaki Zonguldak’ın ilk özel Bankası Efesbankın sahibi Şefik Kamil Efes’in evi ve yanındaki ev unutulmamalı
Eski Belediye Binasını kesinlikle yıkın. Bir zamanlar CHP ve Halkevi binasıymış. Zaten Zonguldak’ta ne kadar komünist, anarşist varsa bu Halkevine mutlaka uğramıştır
Devam edin ALİ BARLI Apartmanlarını atlamayın. Bu isim bile tarih kokuyor. Onları yok edin
İlerleyin. İskeledeki Acente Binası ve Çarşı Karakolunu listeye ekleyin. Maden Mühendisleri Lokalini ve Atatürk iskelesini kesinlikle yıkın
Oraya kadar gitmişken Kömür Yükleme kulesini unutmayın. Ne o öyle; denizin ortasında tarih tarih duruyor?
Dönün. Kadırgadan devam ederken sağa sola iyi bakın. Eski tarihi ev kalmış olmasın?
Daha sonra, TEDAŞ’a verilen EKİ Genel Müdürlük binasına gelin Bu bina için “eski Zonguldak’ın ruhu” burada yaşar derler. Tam da bu nedenle yıkın. Sonra ellerinizi açıp bu ruha Fatiha okuyun
Gitmeyin gitmeyin; geriye dönüp bakın. Eskİ EKİ Muhasebe binası var. Bir zamanlar Fransız Hastanesi imiş. Rahibeler hemşirelik yaparmış. Anlayacağınız gâvurluk, Hristiyanlık var işin içinde. Onunla yan yana eski EKİ Radyo binası ve Kolejin diğer binalarını da halledin.
Devam edin. Asıl Büyük Balık burada; TTK Misafirhanesi. Tarihi abide yani.
Sonra TTK genel Müdür Lojmanı ve zaten listenizde olan Kız Meslek Lisesini yıkın
Yolun karşısına geçin; Fener İlkokulu, Ticaret Lisesi, Maden Mektebi, EML’nin diğer binaları kısaca; Yolun altındı kalan tüm TTK binalarını başta Fener Kulesini, Tabipler, Kilise, A Tipi, B Tipi, Yüksek Maden Mühendisleri Deniz Kulübü Lojmanlar ne varsa hepsini yıkın. Bu Fener Mahallesi hala yeşil yeşil nasıl kalmış? Buraya Gökdelenler daha iyi yakışmaz mı? Buradaki bütün imar kısıtlamalarını acilen kaldırın
Unutmayın; Fener’den Orduevi istikametine inerken sağda küçük bir bina var. Küçüklüğüne bakmayın. Bir ara ERDEMİR irtibat bürosu idi. Ama asıl suçu TTK Telsiz (Kozmik Büro) binası olmasıdır.
Çelikel Lisesi ile Devlet Hastanesi de “İlk Yıkılacaklar” listesine alınmalı
Valla şimdilik aklıma gelenler bunlar
Bir şey daha var ki imhası çok kolay; Zonguldak Belediyesi Yazı İşleri Müdürlüğü arşivinde bir hazine var,
1930 yılından bu yana , bütün meclis karar ve tutanakları özenle ciltlenmiş ve saklanmış. Bugüne kadar yok olmadıysa yok edin. Vicdanınız elvermezse kent dışından bir sahafa satın, olsun bitsin
Geriye ne mi kaldı ? Boş kabuk Zonguldak ismi. Onu da değiştirin
“Artı bir “yapın”