Türkiye’den Avrupa’ya ihraç edilen domates ve biberlerde peş peşe pestisit uyarıları gündeme bomba gibi düştü. Avrupa Birliği Gıda ve Yem Hızlı Alarm Sistemi (RASFF), Türkiye çıkışlı ürünlerde limitleri aşan kimyasal kalıntılar tespit ettiğini açıkladı. Salça sezonunun ortasında gelen bu haberler, hem ihracatçıyı hem de tüketiciyi tedirgin etti.
Geçtiğimiz hafta Bulgaristan sınırındaki laboratuvar incelemelerinde, Türkiye’den ihraç edilen taze domateslerde formetanat isimli pestisit limitin üç katından fazla bulundu. Analiz sonuçlarına göre, domateslerde 0,937 ppm formetanat tespit edilirken, AB’nin izin verdiği üst sınır sadece 0,3 ppm. Ürün, bu nedenle Avrupa pazarına alınmadı.
Bir başka domates partisinde ise asetamiprid kalıntısı ölçüldü. Tespit edilen 0,370 ppm değer, AB mevzuatındaki 0,06 ppm limitini altı kat aşıyor.
Bu sorun sadece Avrupa ile sınırlı kalmadı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ekiplerinin denetimlerinde, REE Tic. Cahide Kılıç’a ait domates partisi limit üstü bitki koruma ürünü içerdiği gerekçesiyle menşeine iade edildi. Aynı denetimlerde bir elma partisinin de geri gönderildiği bildirildi.
Domatesin ardından biberde de alarm verildi. RASFF verilerine göre bazı biber partilerinde tolere edilemez seviyelerde pestisit kalıntıları bulundu:
- Spirotetramat: 2,327 ppm ve 4,745 ppm (Limit: 1,0 ppm)
- Formetanat: 0,093 ppm (Limit: 0,01 ppm)
- Fosthiazate: 0,151 ppm (Limit: 0,02 ppm)
Uzmanlar, bu seviyelerin insan sağlığı açısından ciddi risk oluşturduğunu ve pestisit kalıntılarının özellikle ihracatta Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri olduğunu vurguluyor.
Gümrükten dönen ürünlerin iç pazarda satılması ise tüketiciden büyük tepki topluyor. Tarım sektöründeki skandalların her geçen gün artması, halkın “resmen zehir yiyoruz” endişesini haklı çıkarıyor.