Cengiz Han'ın Hayatı ve Yasaları
Tarihin önemli isimlerinden biri olan Cengiz Han, 21 Ocak 1155 tarihinde bugün Onon Nehri’nin sağ kıyısında yer alan Deli-ün Boldok’ta dünyaya gelmiştir. Cengiz Han Moğol Devleti’nin kurucusu olup aynı zamanda da en önemli hükümdarıdır. Asıl adı da Temuçin’dir.
Cengiz Han babasını daha 10-13 yaşlarında iken kaybetmiştir. Babası Moğol reisi Yesugay Bahadır annesi ise Houlen Ece olan Cengiz Han ırk olarak Moğol’dur.
Cengiz Han hiçbir zaman belli bir dine mensup olmamıştır. Tek gayesi din farkı gözetmeksizin bütün Moğol kabilelerini bir arada tutmaktır. Cengiz Han devlet teşkilatında sadece Moğol geleneklerini uygulamış ve devleti bu gelenekler ile yönetmiştir. Onun tek amacı Moğolistan’da tek hükümdar olmaktı ve bunu kısa bir süre içerisinde gerçekleştirdi.
Gücü ile dünyaya ün salan Cengiz Han dış dünyada da düşmanları ile savaşmış, gittiği, girdiği hiçbir yerde taş üstünde taş omuz üstünde baş bırakmamıştır.
1211 yılında Pekin’e sefer düzenleyen Cengiz Han orayı da ele geçirmiştir. Orta Asya’da Kara Hitay, Kuzey Çin’de Jin Hanedanı ve Xia Hanedanı’nı ele geçirmiş ve hatta İran’da Harezmşahlar Devleti olmak üzere birçok yere seferler düzenleyerek kendi toprakları içine katmıştır.
Moğol Devleti, günümüzde yer ülkelerden; Moğolistan, Rusya, Çin, Kore, Türkiye, Ukrayna, Gürcistan, Azerbaycan, Ermenistan, İran, Kırgızistan, Pakistan, Moldova, Bulgaristan, Kuveyt, Afganistan, Hindistan ve Sırbistan’a büyük zararlar vermiştir.
Ölümü
Cengiz Han, Tangut seferi esnasında hastalanarak 18 Ağustos 1227 yılında öldü. Mezarı Moğol geleneğince gizli tutulduğu için kimse yerini tam olarak bilmemekle beraber gömüldükten sonra mezarı üstünde birçok at gezdirilerek mezar belirginliği kaybettirilmiştir.
Cengiz Han Yasaları
- Livata yapanın cezası idamdır.
- Zina yapan bir kişi kim olduğuna bakılmaksızın idam ile cezalandırılır.
- Büyücülük yapanlar, bilerek yalan söyleyenler ve bir başkasının aleyhine muhbirlik yapanlar yakalandığı an idam ile cezalandırılır.
- Suyu kirleten, suya idrarını yapan her kim olursa olsun idam ile cezalandırılır.
- Mal alım satımı yaparken iflas edenler üç sefer üst üste iflas ederse cezası idamdır.
- Hiç kimsenin dinine karışılmayacak herkes dini gereğince dinine uygun bir biçimde yaşamını sürdürecektir.
- Cengiz Han, halkına elbiselerin çok kirlenmeden yıkanmasını yasaklamıştır.
- Su almak için kap kullanmayı şart koşmuş. Suya elle dokunmayı yasaklamıştır.
- Savaş esnasında bir kişi kılıcını yere düşürdüğü vakit arkadaki kişi yerden kılıcı alıp o kişiye teslim etmezse idam ile cezalandırılır.
