Sakız ağacından çıkarılan reçine birçok bulmacada karşınıza çıkan konulardan biridir. Genelde bu reçine mastika ya da rakı sakızı olarak da bilinir. Birçok kişi için mastika ismi kişilerin ilgisini daha da artıran konular arasında yer alıyor. Aynı zamanda gündelik yaşantıda da çok fazla kullanılan bir kelime değildir. Bu nedenle de mastika kelimesinin ne anlama geldiği ve özellikleri konusunda detaylı araştırmalar yapmak gerekebilir.
Mastika için sakız ağacından çıkarılan reçine tanımlaması yapılmaktadır. Sakız ağacı Türkiye’de en fazla yetişen ağaç türlerinden biridir. Maki bitki örtüsü içerisinde yer alan bu ağaç türü her zaman yeşil çalı konumunda bir ağaçtır.
Ege ve Akdeniz kıyılarında yetişen bu ağaçlar Akdeniz iklimine özgü bitkilerdir. Bu ağaçlar aynı zamanda Yunanistan’ın Sakız adasında da yetiştirilmektedir. Sakız Adası’nın güneyinde yetişen sakız ağaçları Türkiye’de Çeşme yarımadasında da bolca yetişir.
Sakız Ağacından Çıkarılan Reçine Nedir?
Sakız ağacından çıkarılan reçine tamamen bitkisel bir reçinedir. Hem kimyasal hem de fiziksel özellikleri incelendiğinde bu reçinenin tamamen doğal olduğu söylenebilir. Sakız reçinesi hakkında şunları söylemek mümkün olabilir:
- Floem dokusu içinde yer alan salgı kanallarında bulunan salgı hücreleri bu reçineyi üretmektedir.
- Açılan yüzeysel yaralardan akan bu doğal reçine hava ile birleştiğinde sertleşecek daha katı bir yapı kazanır.
- Damla sakızının yuvarlak ve oval şeklini ve sarımsı rengini kazanır.
- Bu reçinenin verim yaşları genelde 15 ile 50 yaş arasıdır.
- Aynı zamanda ortalama bir ağaçtan yaklaşık olarak 300- 350 gram kadar sakız toplanabilmektedir.
- Son derece değerli olan bu sakız reçinesi günümüzde oldukça pahalı fiyatlara satılmaktadır.
Sakız ağacından çıkarılan reçine olan mastika özel olarak da üretilen bir üründür. Sakız ağacı hakkında bilgi vermek bu süreçte son derece önemlidir. Bu reçineler belirli sakız ağaçlarında daha fazla olabilmektedir. Sakız ağacı iki evcikli şekilde yetişen bir bitkidir. Yani hem erkek hem de dişi olmak üzere iki farklı cinsiyeti vardır. Damla sakızı yani mastika üretimi yalnızca erkek sakız ağacından elde edilmektedir.
Sakız Ağacından Çıkarılan Reçinenin Üretimi
Sakız ağacından çıkarılan reçine üretimi yalnızca erkek cinsinde olan ağaçlardan yapılmaktadır. Bu ağaçların üretimleri tohumdan yapılır. Ancak tohumdan elde edilen bitkiler de mutlaka aşılanmak durumundadır. Sakız ağaçlarının geleneksel olarak üretilme durumu da söz konusudur.
Bu ağaçların kalın dallarından hazırlanan odun çelikleri direkt olarak araziye dikmek de farklı bir ağaç çoğaltma yöntemidir. Bir yıllık sürgünlerden hazırlanmış olan çelikleri köklendirmek daha hızlı tutması açısından önem taşır. Bu çeliklerden elde edilen fidanlar sayesinde kolaylıkla sakızlık kurmak mümkün olabilmektedir.
Sakız Ağacından Çıkarılan Reçinenin Tarihi
Sakız ağacından çıkarılan reçine hakkında ilk bilgiler MÖ 5. Yüzyıla kadar dayanmaktadır. Bu bilgileri ilk veren kişi de Herodot ismindeki tarihçidir. Çok eskilere dayanan bu reçine birçok alanda kullanılmaktadır. Hatta Romalı Plinius da Naturalis Historiae isimli eserinde bu reçineden oldukça faydalı şekilde bahseder.
Roma dönemindeki kadınlar dişlerini bu sakız ağacının dallarından elde ettikleri kürdan şeklindeki aparatlarla parlatmışlardır. Aynı zamanda sakız adasını ele geçirmiş olan Cenevizliler de 14. Yüzyılda damla sakızı ticaretinde tekel halinde gelmiştir. Günümüzde bu reçinenin üretimi sadece Sakız Adası’nda yapılıyor.
Bu reçinenin üretiminin büyük bir çoğunluğu da Arap ülkelerine ihraç edilmektedir. Bu reçine sayesinde günümüzde sakıza dayalı olarak önemli bir endüstri oluşmuş durumdadır. Saç dökülmesinden yılan sokmasına kadar birçok alanda bu reçineden yararlanıldığından bahsetmek mümkündür.
