Kamu İhale Kanunu

Kamu İhale Kanunu adından da anlaşılacağı üzere kamu kaynağı kullanan kurum ve kuruluşların veya kamu hukukuna tabi olan yerlerin ihtiyaç duyacağı mal ve hizmet alımlarında açacağı ihalelerde uygulanacak esasları belirler. Çeşitli ihtiyaçları karşılamak adın açılan bu ihaleler kamu ihalesi olarak adlandırılır ve kamu ihale kanunlarında belirlenen usul ve esaslara göre yapılır. Kamu ihaleleri alınacak hizmet veya malın cinsine göre farklı şekillerde yapılabilir. 4734 sayılı kanunun 18. maddesinde yer aldığı üzere kamu ihaleleri,

• Belli istekliler arasında yapılan ihale usulü,
• Pazarlık usulü
• Açık ihale şeklinde yapılır.

Tüm bu usullerin dışında yer alan doğrudan temin de mal ve hizmet alımlarında kullanılan bir yöntem olmakla birlikte bu yöntem ihale usulleri arasında yer almaz. Kamuda doğrudan temin yöntemi, genellikle acil ihtiyaçların karşılanması amacıyla kullanılır.

Hangi Kurumlar Kamu İhalesi Açabilir?

Kamu İhale Kanunu içerisinde yer alan ve ’’ Kapsam’’ başlığı altında bulunan 2. maddeye istinaden katma bütçeli idareler, belediyeler, özel idareler, genel bütçeye bağlı olarak görev yapan daireler, ihtiyaç duyduğu mal ve hizmet alımları kapsamında Kamu İhalesi açma yetkisine sahip bulunmaktadır.

Kamu İhaleleri Nasıl Yapılır?

Kamu ihale hazırlık süreçleri normal ihale süreçlerine nazaran daha fazla itina gerektiren bir çalışmayı gerektirir. Bu sebeple hazırlık sürecinin kamu hukukuna vakıf olan ve bu alanda uzmanlaşmış bir kamu ihale avukatı tarafından yürütülmesi hem ihaleye hazırlık, hem de alınacak sonuçlar açısından oldukça önemlidir. Kamu ihaleleri ihtiyaç duyulan mal veya hizmetin tam olarak belirlenmesi sonrasında basın ilan kurumu tarafından yayınlanan ilan ile duyurulur.

Bu tür ihalelerde Kamu ihale Kurumu( KİK) tarafından önceden belirlenen süreler içerisinde başvuru yapılması zorunludur. İhale, belirlenen süre içerisinde yeterli başvuru sayısına ulaşılması halinde ihaleyi açan kamu kurumunun belirlediği kamu ihale komisyonunun kontrol ve gözetiminde ve katılımcıların yer aldığı bir açık oturumla yapılır.

Kamu İhale Kanununun 21. maddesi 1 fıkra b, c ve f bentlerinde belirtildiği üzere Kurum tarafından ihtiyaç duyulan mal ve hizmetin pazarlık usulüyle kamu ihalesi yapılması uygun görülmüş ise, bu tür durumlarda ilan yoluyla duyuru yapılması zorunlu olmayıp, en az 3 firmanın davet edilmesi yeterlidir. Davet yoluyla çağırılan 3 firmadan herhangi birinin fiyat vermesi de, ihalenin kanuna uygun bir şekilde yapılabilmesi ve sonlandırılması adına yeterli görülmektedir.

Belli isteklilerle kamu ihalesi usulü ise ön değerlendirme sonucunda mal veya hizmet alımına uygun görülen isteklilerin teklif verebildiği bir ihale yöntemi olup, ihale sırasında açık ihale yöntemi uygulanmaz.

Kamu İhalelerine Kimler Girebilir?

Kamu ihalelerine katılım şartları, kamu ihale kanununda açıkça belirtilmiş olup, 4737 sayılı kanun gereğince bu tür ihalelere ihale yetkilisi ve bu yetkili veya yetkililer ile yakınlıkları bulunan kişi veya şirketlerin katılması yasaklanmıştır. Ancak ihaleye katılmak isteyen ve ihalenin açılacağı kurumda çalışmakla birlikte, ihale sürecinde herhangi bir yetki veya görevi bulunmayan kişi veya kişilerin yakınları kamu ihale şartlarına uygun olmaları halinde katılım sağlayabilmektedir.

İhaleye girecek şirketlerin teklif verebilmesi için, ihaleyi açan kurum tarafından hazırlanan ve içerisinde ihale ile ilgili tüm bilgileri barındıran ihale dokümanını satın alması ve bu dokümanları imza karşılığı teslim alması zorunludur. İhaleye birden fazla şirketin veya konsorsiyumun katılması söz konusu ise, ortaklardan herhangi birinin ihale dokümanını satın alarak teslim alması yeterlidir. Kamu ihalelerine kurum ve kuruluşlar katılabildiği gibi, tüzel kişilerin de katılım sağlamasının önünde her hangi bir engel yoktur.