Hinduizm Tanrıları

Yazımızda Hinduizm tanrıları konusunu ele almadan önce bu inanışın temel prensiplerine, yaşanış tarzlarına ve içinde barındırdığı bilgilere değinmek daha sağlıklı olacaktır. Çünkü hepimizin aklına takılan ve belki de bir türlü kafamıza oturmayan en nihayetinde düşündüğümüzde aklımızı meşgul eden ‘Neden bu kadar çok tanrı var?’ sorumuza daha detaylı ve net bir şekilde cevap verme olasılığımız yükselecektir.

Hinduizm’de binlerce tanrı varmış gibi gözükse de aslında başlangıcı ve sonu olmayan tek bir tanrı vardır ve bu tanrı evrendeki her şeyi yönetmektedir. Bu tanrının adı Brahma’dır. Fakat Brahma günümüzde sadece mitolojik bir tasvirde kalarak yerini Saraswati ve Şakti tanrılarına bırakmıştır. Brahma baş tanrı olmasına rağmen Hindular bu iki tanrıya baş tanrılar olarak ibadet etmektedir. Genel olarak Hinduizm tanrıları bine yakın isimlere ve birçok biçimlere sahiptirler.

Hinduizm özellikle Hindistan başta olmak üzere Hindistan’ın çevresinde bulunan Güney Asya ülkelerinden Nepal ve Bangladeş’te oldukça yaygındır. Dünya genelindeki din inanışlarından, İslam ve Hristiyanlıktan sonraki sıralamayı Hinduizm almaktadır. Hinduizm’e inanan insanlara ise Hindu adı verilir. Hindular inançlarına son derece bağlıdırlar ve yaşam biçimlerini inançlarına göre düzenlerler. Kutsal saydıkları obje, canlı ve ritüelleri bulunur.

Hinduizm Nedir?

Hinduizm, içinde tek tanrılı bir inanış barındırmamaktadır. Bunun yanı sıra Hinduizm, aynı zamanda Budizm’i içinde barındırır. Fakat birbirini ayıran noktalar vardır. Temel ayrılışlarından birisi ise Budizm’in içinde tanrı inancının olmamasıdır. Hinduizm tanrıları, Budizm inancında yer almayarak iki inanç birbirinden farklılaşırlar. Fakat içlerinde barındırdığı birçok öğretiler benzerdir. Hatta kalan diğer birçok öğretiler de birebirdir.

Bu inanışta en önemli olaylardan biri, reenkarnasyon spritüalidir. Bu dine mensup kişiler, popüler bir şekilde günümüze kadar gelen dizi ve filmlere de konu olan reenkarnasyona yani sürekli yaşam döngüsüne inanırlar. Reenkarnasyon, kişi öldükten sonra ruhunun tekrar farklı bir bedende veya cisimde hayat bulması olayıdır. Hinduizm süreklidir ve değişime uğrar. İlk halinde kalmayarak günümüze kadar gelişmiş ve büyümüştür. Hinduizm’e göre meditasyon ve dua ile birey kendi yolunu seçmelidir. Bunun yanında kişinin hep doğru olması ve iyiliklerde bulunması gerektiğini savunur. Böylece reenkarnasyonla kişi sonraki yaşamında iyi bir surette yeniden hayat bulabilir.

Tanrıların Görüntüleri

Hinduizm tanrıları farklı şekillerde tasvir edilir. Hinduizm inancında bulunan Şaivizm, Vişnaizm ve Şaktizm mezheplerinde tapmış oldukları tanrılar kadın biçimindedir. Bu tanrılar diğer dinlerdeki üçlemeye benzer bir tanımla, trimurti yani üçlü ilah olarak anılırlar. İsimleri ise Vişnu, Şiva ve Brahma’dır. En yaygın ibadet ettikleri tanrılar Vişnu ve Şiva’dır. Vişnu evreni dengede ve belirli bir ahenkte tutan tanrıdır. Şiva ise evreni yıkan başka bir değişle yıkım tanrısıdır. Bu iki tanrı, sayısız isimlere ve farklı biçimlere sahiptirler.

Brahma bütün insanların ilk atası olarak kabul edilmektedir. Dört yüzü, dört eli ve dört tane de kolu bulunmaktadır. Diğer tanrılardan farklı olarak silah yerine bir elinde kitap diğer elinde asa ve bir diğer elinde ise evrenin zamanını takip eden tesbih bulunur. Vişnu ise koruyucu olarak da tanınmaktadır. Avatarları veya farklı vücut buluşları vardır. Hinduizm tanrıları içindeki Vişnu’nun belli bir şekli yüzü veya özellikleri yoktur. Bir diğer tanrı olan Şiva, ses ve hitabet tanrısı olarak da anılır. İsmi telaffuz edildiğinde veya duyulduğunda kişi arınır veya saflaşır. Yok edici olarak biliniyor fakat kötülüğün yok edicisidir. Kısacası olumlu bir güçtür. Silahı vardır ve bu silah üçlü zıpkındır. Hinduizm’in içindeki görüşlerden birinde ise Şiva’nın Brahma’yı yarattığına inanılır. Onlara göre Brahma yaratıldıktan sonra insanlığın temelini atar.

Hinduizm Tanrılarına Genel Bakış

Hinduizm tanrıları içindeki üçlü önemli ilahların bir de eşleri bulunur. Bunlar sevilir ve sayılırlar. Bunlar; Brahma’nın eşi Saraswati, Şiva’nın eşi Parvati ve son olarak Vişnu’nun eşi Lakşimi’dir. Bunların dışında Şiva’nın oğlu olan Fil başlı görünümlü Ganesha ve Vişnu’nun kölesi olan Hanuman da vardır. Bu ve diğer tanrılardan herhangi birine inanmak diğer tüm tanrılara inanmakla eşdeğer tutulmaktadır. Hatta Hinduların birçoğu heykel veya resimlere tapınılmadığını da dile getirirler.

Brahma

Brahma kırmızı elbiselerle tasvir edilir ve aslında beş kafası vardı. Fakat saygısız konuştuğu için Şiva bir kafasını yakmıştır. Zamandan münezzehliğini gösterebilmek için aksakallı olarak tasvir edilir. Binek hayvanı vardır. Bu kaz veya kuğu olarak değişim göstermektedir. Brahmavinda adlı cennette yaşar. Bazı tasvirlerinde yanında veya arkasında su bulunur. Sudan doğduğu söylenir.

Hinduizm tanrıları arasında Hinduların, Brahma’ya çok fazla tapmamalarının nedeni Brahma’nın yaşadığı bir hadise yüzündendir. Brahma bir şeytanla savaşıp onu mağlup ettikten sonra bir kadınla birlikte olmasını gerektiren yajna adlı bir görevi yapmalıdır. O zaman diliminde yanında eşi olmadığı için başka bir kadınla birliktelik yaşar. Bunu duyan Saraswati çok kızar ve onu yeryüzünde tek bir tapınak dışında hiçbir yerinde tapınılmayacak şekilde lanetler.

Vişnu

Barışsever tanrı olan Vişnu, kâinatta doğruluk ve düzeni sağlar. Eşi Lakşimi aile, refah ve şans tanrıçasıdır. Vişnu, evrende şeytanlar ortaya çıktığında veya dünya dara düştüğünde farklı avatarlara dönüşerek dünyaya gelir. Dört veya dörtten fazla kolu vardır. Ellerinden birinde deniz kabuğu birinde çark silah ve birinde de nilüfer çiçeği ve gürz vardır. Çark yaratıcı gücü, deniz kabuğu yaratılışın sesini, gürz otorite nilüfer çiçeği ise suyu temsil eder. Binek hayvanı yarı insan yarı kuştur.

Birçok adı vardır. Bunlardan biri geniş adımlayan anlamına gelen Urukrama’dır. Vişnu’nun evreni dolaştığı bilinmektedir. Adının anlamında geniş adımlayan olarak; güneşin doğuşu, yükselişi ve batışı konumları dile getirilir. Tasvirlerinde bedeninin arkasında, tüm gezegenleri sırtında taşıyan beş kafalı bir yılan vardır. Rivayetlere göre on avatar hali bulunmaktadır. İlk dokuz avatarı dünyaya inmiştir. Fakat son avatar Kalki hali henüz dünyaya gelmemiştir. Avatarlarının isimleri:

• Kurma: Kaplumbağa-insan formundadır.
• Matsya: Yarı insan yarı balık şeklindedir.
• Vamana: Cüce formundadır. Hinduizm tanrıları içerisinde insanlığa en yatkın olan formdur.
• Narasimha: Dört kollu insan vücudunda fakat kafası aslan kafasıdır.
• Varaha: Domuz şeklinde tasvir edilir.
• Krishna: Mahabharata destanının kahramanıdır. Bu destanda önemli rol oynamıştır.
• Buddha: Buda’nın kontrolden çıkmış taraftarlarına karşı oluşturduğu yapay bir avatardır.
• Paraşurama: İnsan formundadır. Elinde baltası vardır.
• Rama: Ramayana destanında önemli bir kahramandır.
• Kalki: Dünya kötülüğe mesken olduğu zaman beyaz bir atla gelip altın çağı başlatacaktır.

Şihva

Hinduizm tanrıları arasında dansın ustası olarak da bilinir. Teni mavi renk olarak gösterilir. Şiva’nın doğumu yoktur. Kendiliğinden meydana gelmiştir. Kafasında çakranın tam üzerinde üçüncü bir gözü vardır. İki gözü ay ve güneşi temsil ederken üçüncü gözü kötülüğü yok etmeye yarar. Boynunda veya elindeki tesbihin göz yaşlarından olduğuna inanılır. Şiva, tasvirlerde yoganın oturuş pozisyonunda meditasyon yaparken görülür. Böylece kendisine has olan özelliklerden dinginlik ve iyilik, göze daha çok çarpıtılmıştır. Okyanustaki zehri içtiği için teni mavi renk olmuştur.

Diğer Önemli Tanrılara Kısa Bir Bakış

Kuvvetin tanrıçası olarak bilinen Vaişnodevi Hinduizm tanrıları arasında önemli bir konuma sahiptir. Bilgi ve eğitimin tanrısı Ganeşa ise; şişman, kısa, dört kollu ve fil başlı olarak tasvir edilir. Cehaleti temsil eden bir farenin üzerindedir. Fil başının iki farklı hikayesi vardır.

Annesi kendisini, bakışlarının kuvvetli olduğu bir tanrıya emanet eder. Fakat küçük yaşta o tanrıya baktığında kafası yanıp kül olur. Brahma, Ganeşa’nın annesine fil başı koyarsa düzeleceğini söyler. Başka bir hikayedeyse kıskançlık kurbanı olarak fil başıyla yaşamını sürdürmüştür. Bir başka tanrı olan kuyruklu Hanuman ise cüssesini değiştirme özelliğini barındırarak istediği boyuta girebilmektedir.
Savaş tanrısı olan Durga Parwati’nin yeni bedeni olarak bilinir. Bineği kaplandır. Vişnunun avatarı olan Rama ise gerçeğin tanrısıdır. Kali en ilginç olanlarındandır. Diğer adı Karanlık Tanrıçadır. Dört kollu mavi ya da siyah renkte bir kadındır. Tasvirlerde kocasının üstüne basmış olarak resmedilir. Dili insan dışı bir uzunlukta ve dışarıdadır. Ölümü simgeleyen tanrıdır.