TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü Ünal Demirtaş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçesi üzerinde bir konuşma yaptı.

Meclis Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada iş ve çalışma hayatının sorunlarının 19 yılda çözülmediğine vurgu yapan CHP’li Demirtaş; “19 yıllık iktidarınızda iş ve çalışma yaşamının hiçbir sorununu çözemediniz, aksine bu sorunlar derinleşerek devam etti” dedi. TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü Ünal Demirtaş konuşmasında şunları ifade etti;

BÜTÇE KADÜK OLDU

Bütçe, 15 Ekim’de meclise sunulduğunda, “9,17’lik dolar kuru” üzerinden “190 milyar  512 milyon dolar idi, bugün ise “13,90 dolar kuru” üzerinden, “126 milyar 777 milyon dolara” düşmüştür. Yani 2022 yılı bütçesi, daha meclisten çıkmadan dolar karşısında % 33 oranında yani 63 milyar 735 milyon dolar “buharlaştı” ve “kadük” oldu. Halkın bütçesi ise “en az %50” oranında buharlaşmıştır.

İŞSİZLİĞİ ÇÖZEMEDİNİZ

Geniş tanımlı yani “gerçek işsizlik”, 10 Aralık 2021 tarihinde açıklanan, makyajlı TÜİK verisine göre bile %22,8’dir.Yani şu anda 8 milyon 281 bin kişi işsizdir. İşsizlikte Avrupa’da ilk 3’teyiz. İşsizliği hala çözemediniz.

KAYITDIŞI İSTİHDAM YÜZDE 30

Kayıtdışı istihdamda, OECD ortalaması %18,bizde ise kayıtdışı  istihdam %30 ile OECD’nin en yüksek oranıdır. Yani şu anda 8 milyon 922 bin işçimiz kayıtdışıdır. Kayıtdışı istihdamı hala çözemediniz.

HER GÜN 6 İŞÇİ ÖLÜYOR

İş kazalarında, her gün  6 işçimiz yaşamını yitirmektedir. Sadece bu yıl Kasım ayına kadar 1853 işçimiz”, son 19 yılda ise 28 bin 127 işçimiz, iş kazalarında yaşamını yitirmiştir. Ülkemiz, yıllardır iş kazalarında Avrupa’da birinci, dünyada 3’üncüdür.İş kazalarını da  hala önleyemediniz.

2 MİLYON ÇOCUK İŞÇİ VAR

Çocuk işçilik artarak devam ediyor. Ülkemizde makyajlı TÜİK verisine göre bile,  720 bin çocuk işçi vardır. Gerçek rakam ise 2 milyon. Çocuklarımız okula gideceğine çalışmak zorundadır. Maalesef çocuk işçiliğini de hala önleyemediniz.

EYT’LİLER HALA BEKLİYOR

5 milyon 400 bin emeklilikte yaşa takılanı da, hala emekli yapamadınız.

SGK AÇIKLARI REKOR KIRIYOR

SGK açıkları da rekor kırmaya devam etti. 2020 yılında 69 milyar 469 milyon 343 bin olmak üzere, son 19 yılda SGK’nın toplam açığı, 446 milyar 541 milyon 116 bindir. Bu SGK açığı ile Cumhuriyet tarihi rekorlarını kırdınız…

SGK’nın aktif pasif oranı Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu dönemi olan 1999’da 2.4 iken, 2020’de 1.69’a inmiştir. Avrupa’da 1 emekliye, 4 çalışan düşerken, Türkiye’de 1 emekliye ancak 1,7 çalışan düşmektedir. Bunu da çözemediniz.

SENDİKAL HAK VE ÖZGÜRLÜKLEDE TÜRKİYE SON SIRADA

Ülkemizde, sendikalaşma oranı %14, toplu sözleşme oranı ise  %7,8’dir.Türkiye,  36 OECD ülkesi arasında, sendikal hak ve özgürlüklerde yine son sıradadır. Sendikal hak ve özgürlüklerin önündeki engelleri de hala kaldıramadınız.

EMEKLİLER AÇ KALMAMAK İÇİN ÖLENE KADAR ÇALIŞIYORLAR

Ülkemizdeki, 13 milyon 562 bin 156 emekli emekli giderek yoksullaşmaktadır. İLO’nun 2021 Eylül ayı verilerine göre; Türkiye, dünyada emeklisi en yoksul olan ülkeler arasındadır.8 milyon emekli asgari ücretin altında,2 milyon 600 bin BAĞ-KUR emeklisi ise 1.000 liranın altında aylık almaktadır. Bugün primleri asgari ücret üzerinden yatırılan bir işçinin emekli maaşı ise 1.500 TL’dir yani 96 euro’dur. Almanya’daki asgari ücret alan emekli ise, 1000 euro yani bizimkilerin 10 katı emekli maaşı almaktadır. Bugün maalesef en az “6 milyon emekli”, “temel ihtiyaçlarını karşılayamadığı için”  çalışmaya devam etmektedir. 73 yaşında bile aç kalmamak için  çalışmak zorunda kalan emekliler vardır. Bir kısım emeklilerde pazarın sonunda çürük meyve ve sebzeleri toplayarak yaşamaya çalışmaktadır. Bizi kıskanan alman emekliler” cruis gemilerinde tatil yaparken, bizim emeklilerimiz ise “aç kalmamak için ölene kadar” çalışmaya devam etmektedirler. En düşük emekli maaşı, asgari ücret kadar olmalıdır. Emeklilerin “bayram ikramiyesi en az 2.500-tl” olmalıdır. Bizim emeklimiz de, hiç değilse Antalya’da tatile gidebilmelidir.

ASGARİ ÜCRET, 5 YILDA 227 DOLAR BUHARLAŞTI

Asgari ücret; ülkemizdeki en büyük “toplu sözleşmedir”. Ülkemizde asgari ücret ve civarında ücret alan işçi sayısı 10 milyondur. Avrupa’da asgari ücretle çalışanların oranı, %5”tir.Bizde ise  % 60’tır.Yani asgari ücret bizde, “ortalama ücret” haline gelmiştir. Son 5 yılda asgari ücret döviz karşısında eriyip, küçülmüştür. Asgari ücret; 2016’da “430 dolar” iken şu an “203 dolara” düşmüştür. Son 5 yılda asgari ücretlinin cebinden “aylık 227 dolar” buharlaşmıştır. Çinli işçi bile 360 dolar alırken bizim işçimiz 203 dolar almaktadır. Biz asgari ücrette Çin'in bile gerisine düştük. Türkiye, bu asgari ücretle Avrupa’da son sıradadır.  Bizi kıskanan Almanya’daki” asgari ücretli, haftada 40 saat çalışıp,1585 euro asgari ücret alıyorken, bizdeki asgari ücretli, haftada 45 saat çalışıp,183 euro almaktadır. Alman asgari ücretli,  bizimkinden 8,6  kat fazla almaktadır.

GELİYOR GELMEKTE OLAN

Ocak ayında bu güne kadar, ekmeğe %60,  süte  %166, şekere %64, ayçiçek yağına %96,  tüpe % 80, elektriğe  %29  kiralara %50 zam geldiyse ve bu zam yağmuru  2022’de de devam edecekse,  asgari ücretliye,  bu kayıplarını karşılayacak düzeyde ücret verilmelidir. Bu anlamda “İLO’nun 131 no’lu asgari ücretin tespiti sözleşmesi” onaylanmalıdır ve asgari ücret belirlenirken “kendisi ve ailesinin ihtiyaçları ve yaşam maliyetleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bütün bunların çaresi ise derhal seçim, hemen seçimdir. Geliyor gelmekte olan