Evet, derdimiz Zonguldak, başka hiçbir şey değil!  Ne makam ne mevki ne rant beklentisi ne de birilerinin tezgahına çomak sokma hasedi.

Bütün düşüncemiz, bu kentin on yıllardan beri maruz bırakıldığı yıkıcı politikaların yerine gerçekten hak ettiği kamusal payı almasını sağlayacak programların uygulanması için fikir üretmek ve yaymaktır.

Böyle bakınca Zonguldak merkezin çağdaş bir şehir haline gelmesi şu anda en önemli konumuz olarak ortaya çıkıyor.

Önce hakkımız olanı hatırlatayım

Evet, Zonguldak devlet tarafından bilinçli olarak geri bırakıldı. Ülkeye, emek, enerji ve üretim kültürü olarak verdikleri ve devlet bütçesine halen devam eden pozitif katkıları istatistiklerle belgelenmiş durumda.

“Ne katkısı ne hakkı, her yer aynıdır” diye düşünenlere verdiklerimizle aldıklarımızı 70 yıllık istatistik belgeleri ile ortaya koyarız.

Bizler artık hakkımız olanı talep ediyoruz. Bu talebimiz, şehrimizin eksik bırakılan fiziki alt ve üst yapılarının tamamlanması için gereken yasal düzenlemelerin yapılması ve maddi kaynak aktarımından ibarettir. Bu düşünce ham hayal değildir, sadece siyasi iradenin tercihine bakar.

O kaynaklar nerede kullanılacak?

Bu yazıda Zonguldak merkezin çağdaş bir şehir olmasının önündeki bence en önemli engel olan kentsel dönüşüm konusunu ele almak istiyorum. Yani kaynakların kullanılacağı asıl mevzuyu.

Öncelikle belirtmek isterim ki, kentsel dönüşüm konusunda işin yasal ve bürokratik merhalelerine vakıf çok yetenekli ve tecrübeli arkadaşlarımız var Zonguldak’ta, 67’liler Platformu’nda ve ilgili kurumlarda. Şüphesiz bu değerlerin katkıları olacaktır süreç içinde.

Ben de önce bir Zonguldak aşığı, sonra da teknik adam olarak fikir üretmeye çalışıyorum.

Yeniden Metropoliten Bölge Planlaması

Öncelikle yapılması gereken şey, Zonguldak, Kozlu, Kilimli ve Çatalağzı’nı kapsayan yeni bir Metropoliten Bölge Planlaması olmalı. Bu planlama bitmeden yeni yapılaşmaya izin verilmeyecek ve plan aşamalı olarak uygulanacak şekilde derhal programa alınmalı.

Plan çerçevesinde bütün bu bölge bir bütün olarak ele alınacak, kentin gelecek 50 yıllık gelişme projeksiyonu belirlenecektir. Metropoliten Bölgenin nihai olarak 350 bin kişilik bir nüfus barındıracağı öngörüsü bence gerçekçidir. Buna göre yapılacak kentsel dönüşüm şu anki tüm mahallelerimizin yeniden ele alınmasını gerektirecektir.

Metropoliten planlamanın içinde ne var?

Metropoliten planlama içinde yapılacaklara dair önerilerimi şöyle sıralayabilirim:

  1. Zonguldak merkez, Kozlu, Kilimli ilçeleri ile Çatalağzı, Muslu, Gelik ve Elvanpazarcık beldelerine ait toplam 59 adet mahallenin tamamı ele alınarak planlaması yapılacak.
  2. Bu plan çerçevesinde Metropoliten Bölgenin 50 yıllık geleceğindeki nihai şekli belirlenecek.
  3. Karadeniz sahil yolunun güzergahı hiçbir yerde Uzunkum-Kilimli arasında olduğu gibi halkın denize ulaşımını yok etmeyecek şekilde tayin edilecek. Yarmalardan çok tünellerle geçiş sağlanarak doğal yapının tahribi en azda tutulacak.
  4. Metropoliten bölgedeki kentleşmenin Filyos Endüstri Bölgesi ve havalimanı yönündeki gelişmesi düşünülerek buna göre bir planlama yapılacak.
  5. Planda Çatalağzı’daki termik santrallerin önümüzdeki 40 yıl içinde işlevini yitireceği göz önüne alınarak buraların gelecekte nasıl bir şekil alması gerektiği araştırılacak.
  6. Taşkömürü, demir çelik üretimindeki vazgeçilemez metalürjik özelliği nedeniyle uzun yıllar boyunca kullanılacaktır. Elimizdeki büyük taşkömürü servetinin ülke ve bölge yararına çıkarılması için ayrıca hazırlanacak rapora göre metropoliten bölgenin belli bölümleri maden sahası olarak tespit edilecek ve buralarda bulunan özel konutlar ve arsalar kamulaştırılacak.
  7. Kömür madeni sahası olarak belirlenen bölümler, alttaki kömür alınırken üstte de kentin oksijen kaynağı, içinde birçoğu endemik binlerce tür bitki ve hayvanın bulunduğu ekoparkları haline getirilecek. Böylece, hem tasmanla ilgili ciddi bir zarar söz konusu olmayacak hem de sağlıklı kentleşmenin güzel bir örneği ortaya konacak. Ekopark oluşumları sayesinde ve elbette planın diğer unsurlarının da hayata geçmesiyle Zonguldak inanın dünyanın en güzel ve cazip kentlerinden biri haline gelecektir.
  8. Elbette şehir içi yollarımızın çağdaş bir seviyeye getirilmesi, Fevkani Köprü’nün ışıl ışıl ortaya çıkacak şekilde onarımı,  demiryollarımızın şehir içi ve banliyö hatlarında hem toplu taşıma hem de turistik anlamda işlevsel bir yapıya kavuşturulması, limanımızın yapılan ro-ro  seferlerinin sürekliliğinin korunması, ek olarak bölgenin turizm potansiyelinin plan dahilinde geliştirilmesiyle yolcu gemisi seferlerinin teşviki ile limanın kısmen yat limanı olarak düzenlenmesi gibi uygulamalar planın içeriğini oluşturan detaylardır.
  9. Bülent Ecevit Üniversitemizin geleceği kentimizin geleceğidir. Üniversitemiz malesef zayıflama sürecindedir. Eğitim kadrosu ve eğitim kalitesinin artırılması sağlanmalı, böylece öğrenci tercihinin olumsuz yönde etkilenmesine fırsat verilmemelidir. Özellikle tıp fakültesi hastanesinin içler acısı halinin giderilmesi ve tedavi açısından çevre illerin ilk tercihi olacak bir hale getirilmesi şarttır.

Üniversite konusu başlı başına incelenmesi gereken en önemli sorunlarımızdan biridir ve öncelikle ele alınması şarttır.

  1. Üzülmez’de TOKİ eliyle başlatılan konut inşaatları ve çevre düzenlemesi bir çeşit kentsel dönüşümü ifade etmektedir ve diğer mahallelerimizde de yapılacak metropoliten plan çerçevesinde devam ettirilmelidir.  
  2. Kentsel dönüşüm, belediyeler ve TOKİ eliyle yürütülecek en köklü ve kalıcı kentsel programı ifade eder. O nedenle güncel tartışma konusu olan MAKZON küçük sanayi sitesi projesinde olduğu gibi herhangi bir sanayi kooperatifi adı altında yapılamaz. Çünkü bu konu sanayi sitesi mantığı ile ele alınamaz. Bu bölge endüstriyel mirasla kentin yeni bir kentsel servis alanını birleştiren eşsiz bir bölgedir.  Çok daha kapsamlı bir bakışla bu bölgemizin kentsel dönüşüme ihtiyacı vardır.

Metropoliten planda MAKZON ve benzeri sanayi yatırımları için kent merkezi dışında çok daha uygun, sağlıklı ve ferah araziler belirlenecektir.

  1. Yapılacaklar listesine eklenecek daha birçok öneri ve proje vardır. Bunları da ortaya koyup tartışmalıyız.
  2. Metropoliten Bölgenin bir bütün olarak ele alınmasını sağlayacak olan bu planlamayı yaptırıp akabinde uygulayarak bu kenti yeniden ayağa kaldırma onuru mevcut hükümetin elindedir.

Bizlere düşen de bu ve benzeri projelere destek olmaktır. Ben kendi adıma Zonguldak yararına olan her girişimin yanındayım. Amacım bir şey olmak değil, birşeyler yapabilmektedir, içtenlikle...

Zonguldak için başka güzel fikirlerde bir arada olmak umuduyla hoşça kalın, sağlıkla kalın.